In 1994 en 2001 was er in Turkije ook al eens een crisis vanwege een sterk dalende lira. 

Destijds ging het om een monetaire, financiële of zo u wilt een economische crisis, maar anno 2018 lijkt Erdogan van de valutacrisis rond de Turkse lira meteen ook een regelrechte complotcrash te maken met uitspraken als ‘Crisis is een internationaal complot’. Hij haalde zelfs de godsdienst bij de huidige monetaire crisis, die hij met zijn aversie van renteverhogingen volgens kenners zelf heeft gecreëerd, door te zeggen: ‘Zij hebben de dollar, wij hebben Allah.’

Journalisten deden wat lacherig over die religieuze politisering van de economische crisis, maar Erdogans uitspraak ‘wij hebben Allah’ vind je vaker in de islamitische wereld. Zo tekende NRC Handelsblad in 2002 uit de mond van een Palestijn op: ‘Israel heeft Amerika, maar wij hebben Allah.’ Op internet vind je ook her en der uitspraken van het type ‘The Infidels may have every kind of technology and weapons on their side, but we have Allah on our side’ of ‘The Infidels may outnumber us, but we have Allah on our side’. Dit gevleugelde woord gaat vast en zeker terug op een of ander klassiek citaat. 

Goed, we hebben het dus over de liracrisis. Gezien de Turkse monetaire crises in 1994 en 2001 dachten wij dat dat woord allang bestond, maar dat is niet het geval. Het is in het verleden wel een of twee keer in de krant gebruikt, maar het is nooit zo courant geworden als bijvoorbeeld eurocrisis, pesocrisis of roebelcrisis, die zelfs het woordenboek hebben gehaald. Liracrisis lijkt een beetje op lirecrisis, een woord dat je tot in de jaren negentig geregeld in de kranten aantrof. Het Turks heeft lira dan ook in de 19e eeuw ontleend aan de naam van de voormalige Italiaanse munteenheid, lire. Er wordt namelijk van oudsher intensief tussen Italië en Turkije gehandeld. Bij de ontlening van lira veranderden de Turken de naam van de Italiaanse lire trouwens tot liret. 

Het Italiaanse woord lire is van oorsprong het meervoud van lira, dat teruggaat op het Latijnse woord libra (Romeins pond), de eerste letter waarvan ook het symbool van de Britse munteenheid op teruggaat: £.

Definitie

liracrisis

(v, -crises, -crisissen) fi­nan­cië­le cri­sis die het di­rec­te ge­volg is van de ster­ke de­va­lu­a­tie van de Turkse munt­een­heid, de lira

 Ton den Boon, hoofdredacteur Dikke Van Dale

Het Woord van de Dag (#WVDD) wordt mede mogelijk gemaakt door Taalbank.nl. Dit artikel is ook te vinden op de website van Taalbank.nl.