Benjamin of benjamin?
Als je wilt zeggen dat iemand (veruit) de jongste is van een bepaalde groep, kun je zo iemand aanduiden als 'de benjamin van het gezelschap'. Het woord 'benjamin' schrijf je met een kleine letter, ook al is het oorspronkelijk een eigennaam. Hoe zit dat?
De Bijbelvaste lezer weet ongetwijfeld dat Benjamin de jongste zoon was van aartsvader Jakob. Zijn moeder Rachel, die stierf in het kraambed, had hem eigenlijk Ben-Oni willen noemen (zo lezen we in Genesis 35), maar Jakob was koppig en veranderde de naam van zijn twaalfde en laatste zoon in Benjamin.
Een besluit dat tot op heden doorklinkt in het Nederlands, want ook nu nog noemen we de jongste van een gezin of andere groep 'de benjamin'. Met kleine letter, want we bedoelen niet echt de persoon Benjamin, maar de daarvan afgeleide figuurlijke betekenis 'jongste'. En zulke afleidingen spellen we met een kleine letter.
In de nieuwe editie van het Groene Boekje is achterin een handige lijst opgenomen met woorden die zijn afgeleid van eigennamen. Hier kun je bijvoorbeeld ook vinden dat je de historische persoon Casanova met hoofdletter schrijft, maar het daarvan afgeleide 'casanova' (rokkenjager) met kleine letter.
Dit is ook terug te vinden in het vernieuwde Groene Boekje.