Tefke van Dijk werkt dagelijks met woorden. Ze schrijft uiteenlopende teksten voor magazines, boeken, kranten en websites, vooral over onderwijs, zorg en welzijn, duurzaamheid en techniek. Ook analyseerde ze zes jaar lang gevonden boodschappenbriefjes voor Volkskrant Magazine. Binnenkort verschijnt haar tweede bundel. Op de briefjes kwam ze bijzondere woorden tegen, die ze niet altijd kon vinden in het woordenboek.

Als vaste boodschappenbriefjesanalist bij Volkskrant Magazine ben ik jarenlang de vreemdste woorden tegengekomen. Soms gaat het om familiewoorden (woorden die alleen binnen bepaalde families worden gebruikt), soms om streekwoorden en soms om zelfverzonnen fantasiewoorden. Dat zijn vaak de mooiste, omdat ze vele vragen oproepen. Denk aan woorden als bierspoelspul, biotekst en afwasdruiprekding. Of gagaanders (in plaats van komkommers), wokkoli (broccoli uit de wok), spaghetti bolle Jezus (Bolognese) en koemeppen (gourmetten). Zouden deze woorden ooit in het woordenboek komen?

>> Wanneer komt een nieuw woord in het woordenboek? 

Reken mensen niet af op spel- en taalfouten

Ook spelfouten kom ik geregeld tegen (champignons en bouillon blijken lastige woorden om te spellen). Als tekstschrijver kan ik er niet omheen dat ik ze zie, maar ik heb afgeleerd om daarover te beginnen in mijn analyseverhaal. Het kan immers zomaar zijn dat het briefje is geschreven door een nieuwe Nederlander, iemand die de taal nog moet leren. Of door iemand die – om wat voor reden dan ook – laaggeletterd is. En dat zijn helaas heel veel mensen in Nederland. Voor mensen die beginnen met schrijven in de Nederlandse taal, kan het heel pijnlijk zijn om keihard te worden afgerekend op een spel- of taalfout. Voor mij geldt daarom: als je maar kunt communiceren.

Ik ken nog zoveel woorden niet

Natuurlijk ben je ook nooit te oud om te leren, en daarom is het goed dat er betrouwbare woordenboeken zijn als naslagwerk. Het gebeurt mij geregeld dat ik twijfel of mijn woordkeuze de beste is, of dat ik beter een ander woord kan kiezen omdat dat de lading beter dekt. Het is fijn dat je dan ergens terechtkunt voor antwoorden. Favoriet spel bij ons thuis is ook het woordenboekenspel, waarbij we naast de echte betekenis drie andere betekenissen bedenken. Het is de sport om iets te bedenken dat zo aannemelijk klinkt, dat iedereen je gelooft. Bij dit spel kom ik er ook altijd weer achter dat er zoveel woorden zijn die ik nog niet ken.

Hopelijk kom ik nog veel onbekende woorden tegen

Eerlijk gezegd hoop ik in mijn leven nog heel veel onbekende woorden tegen te komen, die ik dan moet opzoeken, waardoor ik weer iets nieuws leer. Nieuwe woorden verrijken mijn leven, elke dag weer. Net als boodschappenbriefjes. :)

Meer bijzondere boodschappen(briefjes) zien? Binnenkort verschijnt mijn bundel met verrassende boodschappenbriefjes en mooie woorden. 

Foto: © Vincent Moll