Bekende taalgebruikers verrijken nieuwe editie van de Dikke Van Dale
Van fabeltjesfuik tot ruttedoctrine
Ook in de 16e editie van de Dikke Van Dale worden weer tal van woorden en uitdrukkingen opgenomen die door bekende mensen zijn bedacht, of die door hen bekend zijn geworden en daarna zijn ingeburgerd. Onder de bekende taalgebruikers bevinden zich o.a. schrijvers, politici, cabaretiers, wetenschappers en journalisten. Onderstaande voorbeelden zijn een greep uit de nieuwe editie, die verschijnt op 22 maart.
Nieuwe woorden
Nieuwe woorden zijn bijvoorbeeld fabeltjesfuik, een woord van tv-persoonlijkheid Arjen Lubach, en zkv (het zeer korte verhaal) van schrijver A.L. Snijders.
Nieuw toegevoegde woorden waarin een bekend persoon voorkomt, maar die die persoon niet zelf heeft bedacht, zijn bijvoorbeeld willempiehelm (het typetje van André van Duin), godwin (naar advocaat Mike Godwin) of ruttedoctrine (staatsman Mark Rutte).
‘Fabeltjesfuik’ is een van de nieuwe woorden in de Dikke Van Dale.
Arjen Lubach maakte het woord bekend bij een breed publiek.
Verrassende of veelzeggende uitspraken
De redactie van Van Dale vult soms de betekenis van een woord aan met een citaat uit het werk van een bekende auteur. Daarvoor kiest ze zinnen met aforistische waarde, oftewel zinnen die kernachtig, verrassend of veelzeggend zijn. Een kleine greep uit de tientallen uitspraken die er in deze editie bij komen:
‘Binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten.’ – Jules Deelder.
‘Een lezer is een reiziger, literatuur de wereld van zijn reislust.’ – Hafid Bouazza.
‘Inparkeren, het is meten en weten en toch schat je het vaak te krap in.’ – Marieke Lucas Rijneveld.
Populaire cultuur
Passages uit populaire liedjes worden soms zo vaak gebruikt dat ze uiteindelijk als bekende uitdrukking in het woordenboek belanden. Nieuw in de 16e editie zijn onder andere:
‘mag ik dan bij jou?’ van Claudia de Breij
‘een tuintje in je hart hebben’, ontleend aan Damaru en Jan Smit
‘een … die/dat je normaal alleen in films ziet’, ontleend aan Guus Meeuwis
‘van Afrika tot in Amerika’, ontleend aan K3
Andere vernieuwingen in de 16e Dikke Van Dale
- Duizenden nieuwe woorden, onder andere over klimaat, corona, financiën, economie, sociale media, politiek en inclusiviteit. Deze woorden laten zien dat de samenleving verandert, en dat daarbij nieuwe woorden ontstaan.
- Ruim 10.000 nieuwe vaste verbindingen, uitdrukkingen, spreekwoorden en voorbeelden.
- Handige en leuke taalweetjes in kaders, verspreid over het boek.
- 150 korte taalverhalen, boeiende artikelen die hun licht laten schijnen over 150 jaar Nederlands.
- Bijna 15.000 beroeps- en persoonsnamen krijgen een m/v/x.
Verschijningsdatum, reserveren en introductieprijs
Op 22 maart 2022 verschijnt de 16e editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal – zoals de Dikke Van Dale officieel heet.
Te reserveren bij de reguliere (internet)boekhandel en via de Van Dale-webwinkel. ISBN: 9789460775963
De introductieprijs van € 179 geldt tot vier weken na verschijnen. Vanaf 20 april 2022 is de prijs € 209.
Bij de aanschaf van de Dikke Van Dale hoort een jaar gratis toegang tot de Dikke Van Dale Online, te gebruiken op desktop en ook op tablet en smartphone via de Van Dale App.
