Goed of fout: 'Ik kijk graag series, vooral degene uit Scandinavië'?

De taal verandert waar je bij staat. Er komen nieuwe woorden en uitdrukkingen bij en soms verdwijnen er ook. Een andere mogelijkheid: van bestaande woorden verandert de betekenis, of ze worden anders gebruikt dan vroeger.

 

Neem nu de woordjes 'degene' en 'diegene'. Geen heel erg sexy woorden misschien, maar handig om mee te verwijzen naar een of meer niet nader genoemde personen: 'degene die dat doet, is strafbaar'. Maar kan het alleen naar een persoon verwijzen? Nou nee, daar wordt door veel mensen anders over gedacht. Regelmatig lees je zinnetjes van het type 'Ik kijk graag series. Vooral degene die uit Scandinavië komen, vind ik goed'. Het woord 'degene' slaat hier niet terug op een of meer personen, maar op 'series'. Dit taalgebruik zal nu door de meeste correctoren nog worden verbeterd en het staat ook nog niet zo in Van Dale. Maar misschien komt er een dag dat we het gewoon goed Nederlands vinden.

 

Nog iets met 'degene/diegene': het wordt altijd gevolgd door een bijzin die begint met 'die' ('diegenen die willen komen'). Toch blijft dat 'die' steeds vaker achterwege. We kijken al niet meer raar op als ergens wordt omgeroepen: 'Iemand heeft zijn sleutels verloren. Wil diegene zich melden bij de balie?'. Dit gebruik van 'diegene' zonder 'die' is inmiddels zo ingeburgerd, dat het ook is opgenomen in het woordenboek en niet langer fout kan worden gerekend.

 

Vorig artikel
Volgend artikel