Wanneer gebruik je 'wier'?
Vraag:
Juist of niet: Piper Chapman is een jonge vrouw wier leven ingrijpend verandert wanneer ze de gevangenis in moet.
Antwoord:
Juist!
Uitleg:
Wanneer gebruik je wier? Nee, we bedoelen nu niet dat slijmerige goedje dat in zee drijft, soms aanspoelt en waarvan men in Japan overigens de smakelijkste gerechten weet te bereiden.
Nee, we bedoelen het betrekkelijk voornaamwoord ‘wier’. Op 28 mei 2014 schreef de Volkskrant bijvoorbeeld: ‘Bondskanselier Merkel, wiens stem zwaar weegt, hield zich op de vlakte.’
En in een advertentie voor de dvd-box van de serie ‘Orange is the new black’ schreef diezelfde krant in eerste instantie: ‘Piper Chapman (Taylor Schilling) is een jonge vrouw wiens leven ingrijpend verandert wanneer ze de gevangenis in moet [...]’.
Het woordje ‘wiens’ heeft lang in het verdomhoekje gezeten. Het werd als ouderwets gezien en daarom door taaladviseurs afgeraden. Je kon beter ‘van wie’ gebruiken. Maar ‘wiens’ bood moedig weerstand en lijkt aan een comeback bezig, waarschijnlijk omdat het zo’n handig, compact woordje is. Zeg nou zelf: ‘de man wiens vrouw is weggelopen’ klinkt toch een stuk beter dan ‘de man van wie de vrouw is weggelopen’?
Er is alleen een kleine complicatie: in beide Volkskrantcitaten hierboven staat een fout. Want je kunt ‘wiens’ alleen gebruiken als het om een man gaat. Voor een vrouw, en ook in het meervoud, gaat dat niet. Dan gebruik je ‘wier’. Juist is dus: Angela Merkel, wier stem zwaar weegt. De mensen wier tenten zijn omgewaaid.
Overigens had de Volkskrant zijn eigen fout snel ingezien, althans in het geval van die advertentie. Want al een week later begon die met het correcte: ‘Piper Chapman (Taylor Schilling) is een jonge vrouw wier leven ingrijpend verandert wanneer ze de gevangenis in moet’.
Beeld © Netflix