Steve Jobs en de creatieve koffermoord
Een zonnige dag in augustus. Twee mannen zijn in de buurt van het dorpje Terschuur nietsvermoedend op zoek naar bramen. Op de reconstructiefoto die de politie later zal maken, dragen ze een keurig pak met stropdas en gilet. Het is 1939. Voor zo’n gelegenheid trek je je beste goed aan.
De twee zijn vanuit Haarlem afgereisd naar de Gelderse Vallei. Tijdens het bramenplukken doen ze een gruwelijke ontdekking. Onder het struikgewas vinden ze een hutkoffer met daarin de romp van een vrouw. Het politieonderzoek zal later leiden naar zowel de identiteit van de vrouw als die van de dader: haar man, een hofmeester (we noemen dat tegenwoordig een steward) die op Nederlands-Indië vaart en daarheen is gevlucht.
Deze beruchte moordzaak uit de jaren dertig is een van de eerste koffermoorden in Nederland. Het is natuurlijk een beetje luguber, zo’n gruwelijk misdrijf. Maar deze moord geeft ook een interessant inkijkje in de menselijke geest.
De moordenaar had namelijk een probleem: een lijk. Hij had ook een koffer. Twee zaken die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hadden. Maar toen hij ze met elkaar verbond, had hij een oplossing: een manier om van het lijk af te geraken. En met die oplossing kreeg de Nederlandse taal er een nieuw woord bij: koffermoord.
Zo bijzonder is dat niet, een nieuw woord. Er komen voortdurend nieuwe woorden bij. Iedere zes maanden maakt Van Dale bekend welke nieuwe woorden er in de Dikke worden opgenomen. Vaak zijn dit samenstellingen van twee zaken die op het eerste gezicht niets met elkaar te maken hebben.
Totdat ze samen één woord vormen:
- participatiesamenleving (2014)
- sukkelseks (2013)
- roeptoeteren (2013)
- wildbreien (2011)
- tomtomburger (2010)
- spuugkit (2009)
- fotofuck (2009)
- slaaprijder (2008)
- zweef-tv (2008)
- bokitoproof (2008)
- klimaatneutraal (2007)
- reltoerist (2007)
- klimaatkanarie (2007)
- woekerpolis (2007)
- plofkip (2006)
- VOC-mentaliteit (2006)
- hangoudere (2006)
- heidesessie (2006)
- limonadebier (2006)
- muisklikactivisme (2006)
Interessant allemaal, maar wat heeft dit met Steve Jobs te maken, vraagt u zich nu vast af.
Ogenschijnlijk niets.
Maar nu komt het: zo’n samenstelling verbindt twee dingen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben en hieruit ontstaat iets nieuws. Dat klinkt als een bekend citaat van de Apple-oprichter:
Creativity is just connecting things. When you ask creative people how they did something, they feel a little guilty because they didn't really do it, they just saw something.
Creativiteit is het verbinden van dingen, zegt Steve Jobs. We kunnen het allemaal. Voeg twee woorden samen en er ontstaat niet alleen een nieuw woord, maar ook een idee. Een combinatie waar u nog nooit eerder aan dacht. Misschien is het een idee voor een marketingcampagne. Een manier om uw concurrenten te slim af te zijn. Een oplossing voor een organisatieprobleem. Een andere manier om uw target te behalen. Een nieuw product of een uitbreiding van uw dienstenpakket.
Misschien gelooft u niet dat ideeën verzinnen écht zo gemakkelijk is. Dan hebt u gelijk. U moet er namelijk wel wat voor doen. Niet alle woorden vormen samen een goed idee. Daarom moet u veel combinaties maken. Ze zullen niet allemaal even goed zijn, maar dat maakt niet uit: ideeën leiden naar andere ideeën. En uiteindelijk tot goede ideeën.
Op www.vandale.nl/taalzaken leest u hoe u in 3 stappen gaat van 10 woorden naar 810 ideeën.