Vraag:

Wat is juist: Het geboortecijfer is gedaald of Het geboortencijfer is gedaald? 

Antwoord:

Juist is: Het geboortecijfer is gedaald. 

Uitleg:

Hoe zat het ook alweer met die tussen-n? Die schrijf je in veel gevallen wel, ook waar je hem niet meteen zou verwachten, zoals in pannenkoek. Om die te bakken heb je toch maar één pan nodig? Omgekeerd blijft de n juist achterwege in woorden waar veel mensen hem wel zouden verwachten. Zoals in geboortecijfer. Of in woorden als ladekast en hordeloop.

Hier geldt de volgende regel. Als het eerste deel van de samenstelling eindigt op een e, kijk dan naar het meervoud. Als er alleen een meervoud op -n mogelijk is, dan schrijf je die n ook in de samenstelling: zieke – zieken – ziekenhuis. Maar als er naast dat n-meervoud ook een s-meervoud mogelijk is, dan schrijf je géén n in de samenstelling. Dus:

                geboorte – geboorten/geboortes – geboortecijfer
                lade – laden/lades – ladekast
                horde – horden/hordes – hordeloop

Zulke spellingen gaan tegen de intuïtie in. Voor een hordeloop heb je toch meerdere hordes dan wel horden nodig? Maar dat criterium speelt geen rol in deze regel, die in 1995 – niet tot plezier van iedereen – is ingevoerd.