2018 zou weleens het jaar van de onzinbaan kunnen worden. Aanleiding is de verschijning van een boek (Bullshit Jobs) van de Amerikaanse antropoloog David Graeber. In 2013 schreef hij een populair geworden blog over Bullshit Jobs en dat heeft hij nu uitgewerkt tot een boek. Vandaar dat Nederlandse kranten zich vandaag (maar ook de afgelopen één à twee weken) uitputten in het bedenken van Nederlandse equivalenten van de Engelse term bullshit job.

Onzinbaan is de meest aangetroffen (en ook wel voor de hand liggende) vertaling van bullshit job. Onzinwoord maakte overigens niet dit jaar zijn debuut in onze taal, maar stond één keer eerder in een Nederlandstalig medium, al heeft die vindplaats wel te maken met Graeber: op 11 september 2013 publiceerde De Groene Amsterdammer het hierboven genoemde blog namelijk in een vertaling van Menno Grootveld, die bullshit job vernederlandste tot onzinbaan.

Ik weet bijna zeker dat ik nog nooit een bedrijfsjurist heb ontmoet die niet vond dat hij of zij een onzinbaan had.

In 2014 refereerde De Groene Amsterdammer opnieuw aan Graeber en dook het woord onzinbaan nogmaals in dat opinieblad op. Maar pas in 2018 hebben de kranten Graeber (en het woord onzinbaan) ontdekt.

Wat is een onzinbaan?

Essentieel is dat de werknemer zelf zijn werk onzin moet vinden, lazen we vorige week in een interview met Graeber:

Het is niet aan mij om per baan te bepalen wat de toegevoegde waarde is. Er zijn genoeg mensen die mijn baan ook onzin vinden. Het gaat erom wat de werknemer vindt en die ziet heel vaak dat hij of zij echt niks toevoegt aan de maatschappij.

Het is niet voor de lol dat Graeber de bullshitbaan (in het Nederlands hoeft er geen spatie of streepje tussen bullshiten baan) op de economische agenda heeft gezet. Hij voert in feite namelijk een ware kruistocht tegen dit soort banen, omdat hij vindt dat onzinbanen schadelijk zijn voor mensen én voor de economie.

Definitie

onzinbaan

(de, onzinbanen) betaalde baan waarin iemand taken verricht die overbodig of zinloos zijn dan wel schadelijk voor een organisatie, de economie of de werknemer en/of zijn collega’s, vertaling van Engels bullshit job

Ton den Boon, hoofdredacteur Dikke Van Dale

Het Woord van de Dag (#WVDD) wordt mede mogelijk gemaakt door Taalbank.nl. Dit artikel is ook te vinden op de website van Taalbank.nl.