De Volkskrant schrijft vandaag over nepnieuws uit de roddelpers dat blijkbaar gebruikt wordt voor politieke doeleinden. Van het een komt het ander en de krant besteedt vervolgens ook aandacht aan de prikkelende woordkeus waarmee lezers op de sociale media naar berichten worden geleid die eigenlijk veel minder spannend zijn dan je op het eerste gezicht zou denken.

Als voorbeeld noemt De Volkskrant een kwestie die aan het begin van de week speelde naar aanleiding van een foto die schrijfster Saskia Noort op Instagram had geplaatst en die door dat sociale medium was verwijderd, kennelijk omdat de foto in strijd zou zijn met de goede zeden. Naar aanleiding van de kop ‘Verdeeldheid over blote billen-foto Saskia Noort?' die in De Telegraaf stond, schrijft De Volkskrant:  ‘Dan denk je dat Saskia Noort haar billen heeft gefotografeerd.’ Het zat echter anders:

Noort had een foto gepost. Weliswaar van zichzelf, maar als klein kind, met zes andere kinderen, bloot op het strand in 1970. Instagram, Amerikaans dus preuts, verwijderde de foto. Noort was boos. Haar volgers verdeeld. Sommigen vonden de foto voer voor pedo’s, anderen vielen haar bij.

En zo komen we uiteindelijk bij ons Woord van de Dag, want Ronald Giphart schreef in reactie hierop:

Instagram, net als WhatsApp onderdeel van het grootkapitalistische Facebook, is voor een collectieve verdovende volksvertrutting, waarin iedereen alleen nog maar foto’s van slavinken, schoenen en zonsondergangen plaatst.

Heerlijk, vooral dat woord grootkapitalistisch! Laten we maar snel weer eens de barricades opgaan om te protesteren tegen het grootkapitaal. Maar dit terzijde, het woord volksvertrutting is namelijk het echt interessante woord. De combinatie ‘collectieve (…) volksvertrutting’ is misschien een tikje dubbelop, maar vertrutting lijkt in deze context niet zozeer te verwijzen naar trut in de zin van een saaie persoon, maar naar truttigheid, en dan vooral truttigheid in de zin van kneuterigheid, kleinburgerlijkheid en preutsheid.

Volksvertrutting zou weleens een heel treffende typering van het huidige tijdsgewricht, de moderne ‘geest des tijds’ kunnen worden. En dat allemaal dankzij de als gevolg van globalisering steeds uniformer wordende normen en omgangsvormen die ons door de politiek correcte sociale media worden opgedrongen.

Definitie

volksvertrutting (de, g.mv.) het collectief omarmen van een bekrompen, kleinburgerlijke moraal, m.n. op het gebied van seksualiteit, collectieve verpreutsing

Ton den Boon, hoofdredacteur Dikke Van Dale

Het Woord van de Dag (#WVDD) wordt mede mogelijk gemaakt door Taalbank.nl. Dit artikel is ook te vinden op de website van Taalbank.nl.